Deense Vikingen veroverden in 1013 Engeland. Duizend jaar
later wordt er in Denemarken met allerlei activiteiten stilgestaan bij deze
historische overwinning. Het jaar 2013 is Vikingjaar.
Jelling
Een straffe wind waait de Deense vlaggen strak. Tussen twee
enorme grafheuvels ligt, haast weggedrukt, een kerkje. Naast de kerk twee
glazen bouwsels, met daarin twee grote zwerfkeien met tekst. De grootste is de
beroemdste, opgericht tussen 965 en 985 door de Vikingkoning Harald Blauwtand.
De tekst: “Harald liet deze steen oprichten ter herinnering aan zijn vader Gorm
en zijn moeder Thyra. De Harald die heel Denemarken en Noorwegen veroverde, en
de Denen tot christenen maakte”.
Info: www.kongermesjelling.dk
Kopenhagen
De stad die af en toe een beetje aan Amsterdam doet denken.
Twee conservatoren van het statige Nationaal Museum verheugen zich nu al op het
hoogtepunt van het Vikingjaar 2013. Hun museum toont vanaf juni 2013 de
Roskilde 6, het grootste Vikingschip dat ooit is teruggevonden, voor het eerst
aan het publiek. Een schip van 37
meter lang, waarop honderd Noormannen konden
plaatsnemen. Dat was in die tijd al haast een compleet leger! Natuurlijk waren
de Vikingen niet alleen vredelievende boeren en kooplieden, erkennen de
conservatoren. Maar het beeld moet echt wel bijgesteld worden, vertellen ze,
boven een vitrine vol goud- en zilversmeedwerk. De Vikingtijd was een
overgangstijd. Van lokale heersers naar sterke koningen bijvoorbeeld. Maar ook
religieus. Van heidenen naar het christendom.
En als je dan toch in Kopenhagen bent, ga dan vooral een kop
koffie halen in het oude postkantoor. Op de bovenste verdieping zit nog niet zo
lang Café Hovedtelegrafen. Je kunt er komen via de entree van het oude
postmuseum (dat ook een bezoek waard is). Vanuit het café heb je een prachtig
uitzicht over de stad.
Roskilde
Dit stadje werd op slag wereldberoemd toen, rond 1960, in de Roskilde Fjord
ineens vijf prachtige Vikingschepen werden opgegraven. De schepen zijn
geconserveerd en liggen nu te pronken in een museum. Maar ja: een museum met
vijf “ouwe boten” is natuurlijk alleen voor de liefhebbers. Toen dat museum
werd uitgebreid met een centrum vol “live” activiteiten (de bouw van
reconstructies van de schepen, een touwslagerij en een haven van waaruit je in
de gereconstrueerde schepen boottocht over de fjord kunt maken) stuitten de
bouwers ineens op schip nummer 6. Een complete verrassing. Dit bleek het
grootste Vikingschip ooit gevonden, en de conservering is inmiddels bijna
afgerond: dit is het schip dat in juni 2013 in het Nationaal Museum in Kopenhagen voor
het eerst aan het publiek getoond wordt. Wie zelf wel eens het Vikinggevoel wil
ervaren, scheept zich in op een replica van een Vikingschip voor een tochtje
over het Roskilde Fjord. Onderweg is het bijna onmogelijk niet onder de indruk
te komen van het vakmanschap van de Vikingen. De schepen varen verrassend
stabiel, snel en scherp aan de wind.
Sluit af een met een Vikingmaaltijd in Restaurant Smekken,
pal naast het museum. Moderne keuken met ingrediënten waarover de Vikingen
konden beschikken.
Lejre
Op steenworp afstand van Roskilde ontdek je dat er wel een
paar eeuwen zitten tussen de moderne keuken en die van de Vikingen. Sagnlandet
(Het Land van de Saga’s) is een openluchtmuseum waar onder meer de Vikingtijd
tot leven komt. In Sagenlandet staan vier tijdperken centraal: de steentijd, de
ijzertijd, de Vikingtijd en de vroegmoderne tijd (pakweg 1850). Overigens kun
je ook hier maaltijden krijgen die de Vikingen aten. Info: www.sagnlandet.dk
Ribe
Onder de rook van Ribe ligt ook een openluchtmuseum, dat in
elke voorjaarsvakantie wordt door hele horden “echte” Vikingen: honderden
acteurs die het verleden naspelen. Er is een grote markt aan gekoppeld, je ziet
er Vikingen het gevecht met elkaar aangaan, spelletjes spelen, eten koken, hun
kinderen (op)voeden, huizen bouwen, kleren breien met één naald en de hoofden
van geslachte paarden op staken zetten om de kwade goden te verdrijven. Op dit
festival breng je moeiteloos een dag door, maar ook in de rest van het jaar is
er veel te doen in het openluchtmuseum. Viking-vechtcursussen voor kinderen
bijvoorbeeld, of boogschietwedstrijden. Het stadje Ribe zelf is trouwens ook
een bezoek waard. Deze oudste stad van Denemarken is prachtig. Het Vikingmuseum
in de stad is ook leuk voor kinderen. Tussen de kostbare archeologische
vondsten ligt zomaar pardoes een nagebouwd schip vol attributen, waarop ze zelf
de Viking kunnen uithangen. Dat geldt trouwens voor bijna alle musea onderweg:
ze zijn goed op kinderen afgestemd.
Acteur: Rien van den Berg
Artikel uit Noord Hollands Dagblad van zaterdag 12 januari
2013
