Spitsbergen is het grootste eiland van een eilandengroep in de Noordelijke IJszee, ca. 560 km ten Noorden van Noorwegen. Deze eilandengroep behoort administratief tot Noorwegen en wordt door hen Svalbard (koude kust) genoemd. De oppervlakte is ca. 62.000 vierkante km. Dit is ongeveer zo groot als België en Nederland samen. Hiervan is 60% bedekt met gletsjers. De hoofdplaats is Longyearbyen, bewoond door ca. 150 voornamelijk Noorse inwoners. De naam Spitsbergen is gegeven door de Nederlander Willem Barentsz, toen hij in 1596 onderweg was naar Novaya Zemlya, op zoek naar een noordelijke route naar Oost Azië. Het gebied werd spoedig in bezit genomen door de walvisvaarders, die de walvissen op ankerplaatsen langs de westkust verwerkten (o.a. Zeeuwse Uitkijk). In 1916 werd de eerste steenkool gedolven. Dit gebeurt nu nog in Longyearbyen door een Noorse en in Barentsburg door een Russische maatschappij. In Ny-Alesund is een wetenschappelijk centrum voor poolonderzoek. Het grootste gedeelte van de eilanden is beschermd natuurgebied.
